Geestelijk verzorger

Een geestelijk verzorger kan u helpen als er in uw leven iets heftigs gebeurt, bijvoorbeeld door ziekte of het einde van het leven. Of als u moet leren leven met beperkingen en verlies. Maar ook als u gevoelens hebt van eenzaamheid en schuld. Een geestelijk verzorger is geen behandelaar.

Geestelijk verzorgers kunnen u ondersteunen, als u ziek wordt of met een beperking te maken krijgt.

Wanneer u zorg nodig heeft, is de kans groot kans dat u anders gaat kijken naar wat echt belangrijk is in het leven. Naar wat uw leven de moeite waard maakt.
Door wat u meemaakt zijn sommige zaken ineens niet meer vanzelfsprekend. Dan komen vragen op als:

  • Waarom overkomt mij dit?
  • Waar heb ik dit aan verdiend?
  • Heb ik het goede gedaan?
  • Wat heeft mijn leven voor zin?
  • Ben ik anderen niet alleen maar tot last?
  • Hoe ben ik van betekenis voor anderen en hoe kan ik dat zijn nu ik ziek ben?
  • Wat en wie is nu eigenlijk echt belangrijk voor mij?
  • Wie ben ik (ten diepste)?
  • Waar put ik steun uit?

Soms zijn dit soort vragen bewust aanwezig; soms treden ze minder op de voorgrond. Geestelijk verzorgers ondersteunen u bij deze vragen. Zij luisteren naar uw verhaal en helpen u uw ervaringen te ordenen.

Geestelijk verzorgers zijn er ook voor uw naasten. Uw ziekte of beperking kan bij hen ook vragen oproepen. Geestelijk verzorgers kunnen hen ook steunen.

Wanneer u of uw naaste zorg nodig heeft, moeten meestal ook keuzes gemaakt worden. Ook daarover ontstaan soms vragen die ingewikkeld kunnen zijn. De geestelijk verzorger kan u helpen ontdekken om welke afweging het gaat. En wat hierin voor u (en uw naasten) belangrijk is. Daarbij staan uw eigen ideeën voorop. De geestelijk verzorger biedt ruimte om uw afweging te doordenken en te doorvoelen. Dat kan helpen om een keuze te maken.

Voorbeelden van situaties waarin u kunt vragen om een geestelijk verzorger:

  • Uw (groot)moeder zegt niet meer te willen leven. Ze voelt zich tot last voor de familie en zorgverleners. U vindt het moeilijk om hier met haar over te praten.
  • U heeft te horen gekregen dat u een chronische ziekte heeft. U beseft dat u uw leven anders moet inrichten. Wat is voor u nu het meest belangrijk? Waar vindt u steun? U wilt hierover graag in vertrouwen met iemand praten. Maar u wilt uw naasten niet belasten.
  • U heeft te horen gekregen dat u geen kinderen kunt krijgen. U vraagt zich af: Waarom overkomt mij dit? Wat betekent een leven zonder (eigen) kinderen voor mij? Hoe ziet mijn toekomst er nu uit?
  • U hebt gehoord dat uw levenseinde dichterbij komt. En u wilt graag praten over de diepere betekenis van het leven.
  • U zorgt voor uw dierbare en komt daardoor voor lastige keuzes te staan. U kunt hulp gebruiken bij het maken van moeilijke afwegingen.
  • Uw zoon kan een behandeling krijgen die zijn leven mogelijk verlengt. Maar door bijwerkingen zou de kwaliteit van zijn leven achteruit kunnen gaan. U en uw partner verschillen van mening over wat te kiezen. U wilt graag dat iemand u en uw partner helpt om elkaar te begrijpen. Iemand van wie u niet afhankelijk bent.

Ieder mens heeft een eigen kijk op het leven (wat is goed, hoe gaan we met elkaar om, etc.). Het zijn de grondwaarden van waaruit u leeft. Een geestelijk verzorger is hulpverlener op het gebied van levensvisies. Hij of zij helpt u zicht te krijgen op uw eigen grondwaarden.
U kunt een geestelijk verzorger kiezen die aansluit bij uw eigen levensvisie – en overtuiging, zoals: boeddhistisch, hindoeïstisch, humanistisch, islamitisch, joods, katholiek, protestant of algemeen.
Ook als u niet gelovig bent, kunt u bij iedere geestelijk verzorger terecht. Eventueel kunt u dan kiezen voor een humanistisch of algemeen geestelijk verzorger.

Een geestelijk verzorger is deskundig in het omgaan met:

  •     vragen over de zin van het leven (levensvragen);
  •     vragen over het doel van uw leven (zingeving);
  •     vragen rond geloof en levensbeschouwing;
  •     lastige afwegingen en keuzes.

Wat doet deze zorgverlener?

De geestelijk verzorger loopt een stukje met u mee op uw levensweg. Wat er ook gebeurt. Hij bespreekt met u wat voor u op dat moment belangrijk is. Daar hoeft niet een resultaat of een oplossing uit voort te komen.

Door een gesprek met een geestelijk verzorger voelt u zich vaak beter. U voelt zich minder alleen met uw vragen of problemen. Een gesprek kan u rust geven of meer grip op uw situatie.

Een geestelijk verzorger is géén behandelaar, zoals bijvoorbeeld een arts of psycholoog. Hij richt zich niet op een bepaald doel. De geestelijk verzorger zoekt samen met u naar wat u kracht en inspiratie kan geven. Daarbij sluit hij aan bij uw levensvisie en eerdere ervaringen in uw leven.

De geestelijk verzorger kan:

  • luisteren naar uw verhaal;
  • (verhelderende) vragen stellen;
  • u in gesprekken met uw naasten of met zorgverleners begeleiden;
  • u bijstaan met rituelen (oude én nieuwe) en sacramenten;
  • u teksten, kunst of andere inspiratiebronnen aanreiken die bij uw situatie aansluiten;
  • groepsgesprekken over bekende levensthema’s organiseren;
  • vieringen en bezinningsbijeenkomsten verzorgen.

Wordt u individueel begeleid of met anderen?

Geestelijk verzorgers begeleiden mensen individueel of in een groep.

Hoe lang duurt de behandeling of begeleiding?

Geestelijk verzorgers spreken meestal van begeleiding of ondersteuning. Er is geen minimum of maximum aantal gesprekken. Veel mensen kunnen weer verder na drie tot vijf gesprekken.

Register
De geestelijk verzorger moet zijn geregistreerd in de Stichting Kwaliteit Geestelijk Verzorgers (SKGV).

Opleiding
Alle geestelijk verzorgers hebben een universitaire of Hbo-opleiding afgerond.
De opleiding tot geestelijk verzorger wordt geboden door:

  • Universiteiten aan de faculteiten Godgeleerdheid/Theologie/Religiewetenschappen
  • De Universiteit van Humanistiek


Via deze kaart of via een centrum voor levensvragen kunt u een geestelijk verzorger vinden bij u in de regio.

U kunt zelf een afspraak maken bij een geestelijk verzorger. Of via een zorgverlener om een afspraak vragen. U heeft geen verwijzing nodig.

In de meeste gezondheidszorginstellingen (ziekenhuizen, verpleeghuizen, revalidatiecentra of GGZ instelling) werkt een geestelijk verzorger. Als u wordt behandeld of verblijft in een zorginstelling kunt u daar om een geestelijk verzorger vragen.

De geestelijk verzorger heeft een beroepsgeheim en houdt zich aan de privacywetgeving (AVG).

Wat u bespreekt met een geestelijk verzorger deelt hij niet met anderen.

Er zijn verschillende wetten en afspraken die uw privacy beschermen. Hulpverleners hebben een beroepsgeheim. Dit betekent dat zij met niemand anders mogen praten over wat zij met u bespreken. Tenzij er direct gevaar is voor u of uw omgeving.

Dus uw hulpverleners geven nooit informatie aan partners, werkgevers of andere betrokkenen. Zelfs niet over de vraag of u in behandeling bent of niet. Dit doen zij alleen als u aangeeft dat zij de informatie mogen delen.

De geestelijk verzorger werkt indien nodig samen met andere hulpverleners, zoals maatschappelijk werkers, psychologen, psychiaters en (huis)artsen

Veel zorg wordt vergoed vanuit uw basisverzekering, maar niet alles.

De vergoeding hangt af van de behandeling, de behandelaar en uw verzekeringspolis. Het is daarom altijd goed om vooraf met de behandelaar te bespreken of uw behandeling vergoed wordt.

In zorginstellingen wordt geestelijke verzorging door de organisatie bekostigd. Dus als u wordt behandeld of woont in een zorginstelling hoeft u niet apart voor deze zorg te betalen.

Wanneer u thuis woont, wordt de zorg onder bepaalde voorwaarden vergoed:

  • wanneer u ouder bent dan 50 jaar en levensvragen hebt;
  • wanneer u of uw dierbare (partner/kind) niet meer kan genezen.

Vraag dit aan de geestelijk verzorger bij u in de buurt.

Als u aanvullend bent verzekerd wordt geestelijke verzorging (gedeeltelijk) vergoed als u een geestelijk verzorger zoekt die lid is van het NVPA (Spiritual care).

In overige situaties kunt u ook naar een geestelijk verzorger maar dan moet u de kosten zelf betalen. U krijgt dan een nota van de geestelijk verzorger volgens een vooraf samen afgesproken tarief.